- ชั้นเตรียมประถม – มัธยมศึกษาตอนปลาย โรงเรียนซางตาครู้สคอนแวนท์ ธนบุรี
- ปี 2523 พยาบาลศาสตร์บัณฑิต คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
- ปี 2555 ประกาศนียบัตรชั้นสูง หลักสูตรเสริมสร้างสังคมสันติสุข สถาบันพระปกเกล้า
- ปี 2560 ปริญญาปรัชญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (สาขาสิทธิมนุษยชนศึกษา) มหาวิทยาลัยมหาสารคาม 

- รับราชการพยาบาลวิชาชีพ โรงพยาบาลศิริราช
- ประธานมูลนิธิยุติธรรมเพื่อสันติภาพ (Justice for Peace Foundation)
- คณะกรรมการรณรงค์เพื่อสิทธิมนุษยชน (ครส.) (ปี 2550-2558)
- สมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
- กรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
- กรรมาธิการวิสามัญศึกษาสอบสวนปัญหาความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ สภานิติบัญญัติแห่งชาติ (ปี 2549-2550)
- กรรมการกองทุน สมชาย นีละไพจิตร
- กรรมการโครงการพลเมืองคนกล้า สถาบันสัญญา ธรรมศักดิ์ เพื่อประชาธิปไตย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
- ผู้เขียนรายงานประเทศไทยตามกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง (Country Reporter-International Covenant on Civil and Political Rights) ปี 2551
- กรรมาธิการวิสาสมัยติดตาม เร่งรัด ประเมินผลการแก้ไขปัญหาและการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ วุฒิสภา (ปี 2551-2554)
- อนุกรรมาธิการการสร้างความไว้เนื้อเชื่อใจ และการปรับกระบวนทัศน์การอยู่ร่วมกันด้วยสันติวิธี วุฒิสภา (ปี 2551-2554)
- อนุกรรมการยุทธศาสตร์ชายแดนภาคใต้ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (ปี 2553-2558)
- อนุกรรมการติดตามผู้เสียหาย และเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์ความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ปี 2553-2554)
- สมาชิกสภาที่ปรึกษาการบริหารและการพัฒนาจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ปี 2554-2557)
- กรรมาธิการวิสามัญศึกษาและติดตามการแก้ปัญหาและฟื้นฟูการพัฒนาตามวิถีวัฒนธรรมจังหวัดชายแดนภาคใต้ วุฒิสภา (ปี 2555-2557)
- อนุกรรมาธิการติดตามการพัฒนาสุขภาวะของชุมชน คุณภาพชีวิต การบริการสาธารณสุขและสถานภาพสตรีจังหวัดชายแดนภาคใต้ วุฒิสภา (ปี 2555-2557)
- อนุกรรมาธิการติดตามและประเมินผลด้านการเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์ความไม่สงบในจังหวัดชายแดนภาคใต้ วุฒิสภา (ปี 2555-2557)
- อนุกรรมาธิการศึกษาและประเมินกระบวนการสันติภาพจังหวัดชายแดนภาคใต้ วุฒิสภา (ปี 2555-2557)
- คณะกรรมการอิสระว่าด้วยการบังคับใช้กฎหมายและกระบวนการยุติธรรมในจังหวัดชายแดนภาคใต้ (ปี 2555)
- Board of the Directors, Asian Human Rights Commission (AHRC) and Asian Legal Resource Center (ALRC) (ปี 2553-2558)
- กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (ปี 2558-ปัจจุบัน)
- ประธานอนุกรรมการด้านสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง ประธานอนุกรรมการด้านสิทธิและความเสมอภาคทางเพศสภาพ รองประธานอนุกรรมการด้านสิทธิมนุษยชนในจังหวัดชายแดนภาคใต้ ในคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ

- คำนำหนังสือ “ความทรงจำของพ่อ” ฉบับแปลภาษาไทย คณะกรรมาธิการสิทธิมนุษยชนแห่งเอเชีย
- คำนำหนังสือ “อุ้มหายทนายสมชาย” คณะทำงานด้านปกป้องนักสิทธิมนุษยชน ปี 2549
- คำนำหนังสือ “การไต่สวนการตาย” คณะทำงานยุติธรรมเพื่อสันติภาพ ปี 2550
- หนังสือ “บันทึกนอกบรรทัด : 4 ปีที่หายไป” คณะทำงานยุติธรรมเพื่อสันติภาพ ปี 2551
- “บทบาทและความท้าทายของผู้หญิงมาเลย์มุสลิมในจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย” มูลนิธิยุติธรรมเพื่อสันติภาพ ปี 2553
- “การบังคับให้สูญหายในประเทศไทย” มูลนิธิยุติธรรมเพื่อสันติภาพ พฤษภาคม 2555
- “การเข้าถึงความยุติธรรมของผู้หญิง : สำรวจอุปสรรคและการเปลี่ยนแปลงที่จำเป็น”- ประเทศไทย คณะกรรมการนักนิติศาสตร์สากล และมูลนิธิยุติธรรมเพื่อสันติภาพ ปี 2555
- “การเข้าถึงความยุติธรรมของผู้หญิงมุสลิม : สิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม” นำเสนอ UN Women เมืองบาหลี สาธารณรัฐอินโดนีเซีย

- รางวัลบุคคลเกียรติยศ มูลนิธิโกมลคีมทอง (กุมภาพันธ์ 2549)
- รางวัลดีเด่นผู้หญิงปกป้องสิทธิมนุษยชน คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (มีนาคม 2549)
- รางวัลนักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชนแห่งเอเชีย (รับแทนนายสมชาย นีละไพจิตร) จากคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งเอเชีย (Asian Human Rights Commission) (มีนาคม 2549)
- รางวัลนักต่อสู้เพื่อสิทธิมนุษยชนกวางจู (Gwangju Prize for Human Rights) มูลนิธิ 18 พฤษภาคม เมืองกวางจู สาธารณรัฐเกาหลี
- รางวัล/การยกย่อง “ผู้หญิงนักปกป้องสิทธิมนุษยชน (Women Human Rights Defender)” จากสภาสหภาพยุโรป (ปี 2549)
- รางวัลสตรีดีเด่น สาขาสิทธิมนุษยชน กรุงเทพมหานคร เนื่องในโอกาสวันสตรีสากล (มีนาคม 2550)
- รางวัลอโชก้าเฟลโลว์ (Asoka Fellowship 2007) (ปี 2550)
- รางวัลพระราชทาน “ผู้หญิงอิสระ” จากพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ
- รางวัล “ผู้หญิงคิดบวก (Think Positive Women Award 2008)” จาก BSC Cosmetology (วันที่ 27 มิถุนายน 2551)
- รางวัลผู้หญิงนักปกป้องสิทธิมนุษยชน กรรมาธิการสิทธิมนุษยชน วุฒิสภา (กรกฎาคม 2556)
- รางวัล/การยกย่อง “สตรีผู้ประสบความสำเร็จของโลก (Women of Achievement)” จากองค์การเพื่อความเสมอภาคระหว่างเพศและเสริมพลังของผู้หญิงแห่งสหประชาชาติ (UN Women)